Hoe geef je leiding aan onverwachte en overweldigende gebeurtenissen? In dit artikel deel ik mijn recente persoonlijke ervaring en welke coach- en leiderschapsprincipes me daarbij hebben geholpen.

Durf de sprong te wagen…

“Durf de sprong te wagen” is ons motto. De motivatie van onze klanten om een opleiding of coachtraject bij CC Excellence te volgen is het verlangen om een volgende sprong te maken in hun persoonlijke groei en professionele ontwikkeling. Geen klein stapje, maar echt een sprong in het onbekende. Het blijkt dat we daar goed in zijn: mensen motiveren en begeleiden om die sprong te maken. Dat is ontzettend spannend, maar ook gaaf, leerzaam en bevrijdend als je daar bewust voor kiest. Er zijn echter momenten dat je niets te kiezen hebt. Soms slaat het leven genadeloos toe en word je gedwongen om te springen. Dat is wat mij recent overkwam.

De sprong die ik niet had willen maken

Afgelopen kerstnacht werd Janine, mijn lieve vrouw, getroffen door een hersenbloeding. In het ziekenhuis aangekomen kreeg ik het advies om onze (volwassen) kinderen te bellen. Het was onzeker hoe dit zou aflopen. Die nacht bad ik uit alle macht dat ze het leven mocht behouden. Van het ene op het andere moment werd ik geduwd naar een plek waar ik niet heen wilde. Hier had ik geen grip op, ik moest springen. Een week lang heeft ze op Intensive Care gelegen voordat ze naar de Stroke-unit kon worden overgeplaatst. Ik kwam in een emotionele rollercoaster. Het bracht me naar plekken waar ik niet voor heb gekozen. En toch was ik niet machteloos. Ik wist dat ik in deze situatie nog steeds de ultieme vrijheid had om mijn eigen houding te bepalen (Victor Frankl). Ik wilde geen speelbal zijn van de omstandigheden, dus nam ik de keus om hierop te reageren door stil te staan bij waar het voor mij en Janine werkelijk om draait in ons leven.

Weten waar het in mijn leven om draait

Allereerst is dat het geloof dat God in alle omstandigheden er bij is. Dat geeft kracht, troost en uitzicht. In de tweede plaats is dat ons huwelijk. Mijn relatie met Janine is belangrijker dan succes, welvaart of een ander soort geluk. Ten derde is dat onze gezamenlijke missie om anderen te helpen een zinvol leven te leiden. Als ik deze betekenis had moeten ontdekken nadat ik was geduwd, was ik een flink eind gezonken. Nu kon ik staan op innerlijke waarden die mij hebben geholpen om boven de situatie uit te stijgen en goede keuzen te maken. Keuzen die passen bij wie ik ben, waartoe ik ben gemaakt en wat ik op deze wereld wil achterlaten. Ik koos er voor om mijn agenda voor enkele maanden leeg te vegen en mij te richten op het herstel van Janine en samen te werken aan wat we zo belangrijk vinden: ons huwelijk, ons geestelijk leven en onze gezamenlijke missie.

De sprong die ik had willen maken

Ik had er niet voor gekozen om deze sprong te maken. Ik had heel iets anders voor ogen. Maandenlang hebben we ons voorbereid op een gewaagde sprong die begin dit jaar zou plaats vinden. We stonden op het punt om een kerk en pastorie aan te kopen als een plaats van rust en professionele steun voor leidinggevenden die er even tussen uit willen omdat het leven duwt. Daarnaast zat ik midden in een transitie waarbij mijn rol binnen ons bedrijf zou veranderen. Ik zou mezelf meer zichtbaar maken voor hen die ons nog niet kennen en als ondersteuning voor het uitvoeren van een nieuwe marketingstrategie een opleiding volgen. Deze sprong had ik willen maken, maar het leven duwde me een andere kant op. Toch kon ik er voor kiezen om betekenis te vinden in deze ongewenste situatie, omdat ik weet wie ik ben, wat mijn missie is en wat voor mij van waarde is.

Hoe geef ik leiding aan mijn leven?

Ik deel deze ervaring omdat ik opnieuw heb ervaren hoe ik de regie kan blijven houden ook al loopt het leven anders. De principes die hieraan ten grondslag liggen komen voort uit het TransforMissioneel gedachtegoed en wil ik graag met je delen.

Ken jezelf
Een eerste principe in het maken van goede keuzen heb ik al genoemd. Of je nu besluit om zelf de sprong te wagen of je wordt geduwd. Je kunt alleen goede keuzen maken als je weet wie je bent (identiteit) en wat jouw unieke bijdrage is aan het leven (missie). Dat vereist dat je mensen om je heen verzamelt die jou de juiste vragen stellen en je vertrouwen geven om antwoorden te vinden die aansluiten bij je authenticiteit.

Het leven stelt vragen
Een tweede principe is dat we een open vizier naar het leven hebben en de ‘plek der moeite’ niet negeren. We sluiten onze ogen niet voor de werkelijkheid die zich aandient, hoe rauw die ook is. Het leven stelt namelijk vragen. Victor Frankl schreef: “Wij hebben geen vragen aan het leven te stellen, maar het leven stelt ons vragen.“ Elke dag zijn er gebeurtenissen die ons uitnodigen een moment stil te staan, te luisteren en ons af te vragen “hoe ga ik hier mee om” (wie ben ik) en “hoe kan ik hierin van betekenis zijn voor anderen” (wat is mijn missie). Als we daarin onze houding bepalen en keuzen maken vanuit het kennen van onszelf, zal het leven ook terugspreken.

Het leven spreekt terug
Toen ik na de hersenbloeding van Janine keuzen ging maken vanuit de reden waarom ik leef en daarnaar ging handelen, sprak het leven terug. Omdat onduidelijk was hoe Janine zich zou herstellen besloten we ons terug te trekken uit de aankoop van de kerk en pastorie. Hoewel onze droom binnen handbereik was, is Janine haar gezondheid belangrijker. Deze keuze deed pijn en gaf lucht tegelijkertijd. Maar er gebeurde ook iets bijzonders. In het ziekenhuis begon Janine vanuit haar ziekbed andere mensen te bemoedigen. Toen dit aan haar werd teruggegeven zei ze “ik kan niet anders, zo zit ik in elkaar”. Janine ontdekte in haar ziek zijn opnieuw waarvoor ze was gemaakt. Dit was haar missie. Hoewel de kerk en pastorie aan onze neus zijn voorbijgegaan, is onze droom niet vervlogen. We zijn door dit voorval alleen maar meer bevestigd dat dit is waarom we hier op aarde zijn. Het leven sprak terug.

Mijn keuze om een pas op de plaats te maken hield ook in dat ik niet actief kon acteren in mijn veranderende rol binnen het bedrijf. Een belangrijke en noodzakelijke stap voor de groei van het bedrijf moest ik uitstellen. Maar toen ik deze keuze had gemaakt gebeurde er iets bijzonders. Mijn collega’s en medewerkers namen bijna al mijn taken over. In de drukste periode van het jaar konden we vijf opleidingen afronden en vier nieuwe edities opstarten. Coachtrajecten en projecten die ik zelf uitvoerde werden geruisloos overgenomen en door een goed draaiende backoffice kon ik met enkele uren per dag de zaak coördineren en delegeren. Ik besefte opeens dat alle randvoorwaarden in huis zijn om straks met een gerust hart mijn nieuwe rol te kunnen innemen. Het leven sprak terug.

Regievoeren als noodzakelijke leiderschapscompetentie

Regievoeren betekent meebewegen met het leven: een open vizier (het leven stelt vragen), antwoorden (keuzen maken), luisteren (het leven spreekt terug) en dat betekenis geven. Regievoeren staat tegenover alles in eigen hand willen houden. Het is meebewegen met het leven, niet als een speelbal die alle kanten kan worden opgespeeld, maar als een schipper die zichzelf en zijn bestemming goed kent en gebruikt maakt van de omstandigheden. Deze vorm van regievoeren is een belangrijke competentie in TransforMissioneel Leiderschap. In een volgend artikel zal ik meer met je delen over deze competentie en hoe je die effectief kunt inzetten op de plek waar jij leiding geeft.

Persoonlijk nawoord
Wie Janine persoonlijk kent is misschien geschrokken van wat haar is overkomen. Daarom wil ik graag delen dat het naar omstandigheden goed gaat met haar. Bijna alle delen van het lichaam die waren uitgevallen of aangedaan zijn hersteld. Ze is nog in een proces van revalidatie, maar de betrokken specialisten zijn erg tevreden over de voortgang die ze maakt. Het accent ligt nu op sterker worden en conditie opbouwen. Daar zijn we erg dankbaar voor en we zien op lange termijn uit naar volledig herstel.

Bart Broekman, 28 februari 2020