Dat ga ik nooit doen! Ik hoor het mezelf nog zeggen of denken:

• Als kind zag ik hoe spannend het soms kon zijn voor mijn ouders om financieel rond te komen van het boerenbedrijf. “Ik ga mooi in loondienst”, hield ik mezelf voor. Maar het liep anders. In 2009 sprongen we in het diepe met een eigen bedrijf. Hier geven we nog steeds leiding aan.
• Bij een spreekbeurt op school voelde ik mijn knieën knikken. “Voor een groep staan is niets voor mij”, zei ik tegen mezelf. Inmiddels heb ik vanuit mijn rol als spreker en trainer vijfentwintig jaar ervaring met spreken voor kleine en grote groepen.
• Een lange tijd sluimerde in mijn achterhoofd de gedachte om zendeling worden. “Maar je denkt toch niet dat ik mijn hand ga ophouden”, zei ik toen tegen een vriend. Het kan verkeren, we zijn jarenlang zendeling geweest in eigen land en kwamen rond van de giften van een vriendenkring.
• “Die vent vergeef ik nooit” was mijn stellige overtuiging. Toch duurde het niet lang of ‘nooit’ veranderde in ‘misschien’. Na verloop van tijd kon ik hem toch vergeven.
• Als voorganger kwam ik in een gemeente met een eigen rouwpastor. Dat kwam mij goed uit, want ik had me voorgenomen dat ik nooit een begrafenis zou leiden. Dat kwam te dichtbij. Wat was het een bijzonder mooie ervaring toen ik de rouwdienst van mijn eigen schoonmoeder mocht leiden.

Wat was het een bijzonder mooie ervaring toen ik de rouwdienst van mijn eigen schoonmoeder mocht leiden.

De nooit-hek

Zeg nooit nooit, want daardoor kan je heel wat moois mislopen. Toch heeft nooit een bijzondere functie. Nooit is een hek waar je achter gaat staan om jezelf te beschermen. Nooit geeft aan dat je afstand neemt van wat je ziet of ervaart. Nooit is het besluit dat dit niet past bij de weg die je wilt gaan. Maar de weg achter een nooit-hek ziet er vaak anders uit dan je had gedacht. Daar kom je pas achter als je over het hek springt. Dat hek beschermt je dus niet alleen voor het onbekende, het kan je ook vasthouden en je leven beperken. Een nooit-hek staat symbool voor innerlijke overtuigingen, zoals:

• Ik ben geen ondernemer.
• Ik heb toch niets te vertellen
• Je hand ophouden is voor zwakkelingen
• Als ik vergeef, krijgt het recht niet zijn beloop
• Als ik een begrafenisdienst leidt ga ik vast huilen

De nooit-hek beschermt je niet alleen voor het onbekende, het kan je ook vast houden en je leven beperken.

Metgezel

Al deze overtuigingen bleken niet waar te zijn in mijn leven. Hoe kom je daar achter? Door je nooit-hek uit te dagen met dieperliggende waarden. In mijn voorbeelden waren het de volgende twee vragen die me hebben geholpen over het hek te stappen: “Hoe kan ik hier van betekenis zijn voor de ander?” en “Wat vindt U belangrijk Heer?”. Ik had anderen nodig om deze vragen goed te beantwoorden. Vanuit mijn ‘nooit’ instelling was ik niet kritisch genoeg op mezelf. Doorvragen op je eigen hersenspinsels is lastig. Soms heb je een metgezel nodig die je rake en ontmaskerende vragen durft te stellen en je voorbij je eigen horizon laat kijken. Zeg nooit nooit. En als nooit zich toch aandient, vraag dan naar zijn bedoeling.

Als ‘nooit’ zich aandient, vraag dan naar zijn bedoeling.

Reflectie-oefening

1. Als je terugkijkt op je leven, welke nooit-hekken herken jij dan?
2. Welke overtuigingen representeren deze hekken?
3. Welke dieperliggende waarde of hoger doel heeft je geholpen om over die hekken heen te springen?
4. Voor welke hek sta je nu?